(این مطلب در صفحه تئاتر روزنامه «هفت صبح» به تاریخ 28 مردادماه 99 منتشر شده است.)
مردهایی که زیر بار تورم زاییده اند
نویسنده و کارگردان: کاوه مهدوی
بازیگران: پریسا محسنی/ نازنین ادیب/ کیمیا امینی/ نیلوفر مظفری/ نگار غفاری/ آیسان حدادی/ روزبه دانشیان/ پوریا معصومی/ زهرا درخشان/ امیرعلی شاه اسماعیلی/ امیرمحمد اسماعیل زاده/ عرشیا کرمی/ رقیه عطا الهی/ زهرا حسین زاده/ فائزه هزاری
مکان اجرا: تالار سنگلج
«کمدی زا» نمایشی طنز و آفریده ی کارگاه هنرهای نمایشی بداهه متشکل از هنرجویانی است که بیشتر آنها اولین اجرای حرف های خود را روی صحنه تئاتر تجربه می کنند.
داستان به دوره ی قاجار و زمان مظفرالدین شاه برمی گردد، زمانی که شاه تصمیم می گیرد برای پر کردن خزانه ی همیشه ی خالی مملکت، جیب مردم را زده و شیر و فراورده های مرتبط با آن را گران کند. در این میان مردان شهر که نمی توانند از زور بازو نان در آورند دست به دزدی زده و اموال دزدی را زیر لباس خود پنهان می کنند و به زنان شان می گویند که باردار هستند.
در تئاتر ایران مرسوم است که آنچه اجازه ی نقدش در شرایط فعلی نیست با تغییر زمان و فرستادن به دوران پیش از انقلاب به حیطه ی نقد کشاند. کاری که نمایشِ «کمدی زا» نیز به خوبی انجام داده و شیوه ی فعلی حکومت داری را به دوران قاجار برده و به همان میزان زبان نمایش نیز به عقب و به دوران قجر بازگشته است و سعی شده از واژگان قجری برای ادای دیالوگ ها استفاده شود.
نمایش شخصیت های زیادی نیز دارد که با توجه به اجراهای این روزها که با کمترین عوامل، اکثرا به صورت منولوگ و گاها حتی با تک بازیگر به صحنه می روند، ریسک بزرگی به حساب می آید؛ اما تعداد کاراکترها چنان زیاد است که از دست تماشاگر در رفته و برخی از آنها لا به لای دیگر شخصیت ها گم می شوند و کارکردشان در نمایش مشخص نمی گردد، همچون بازیگری که تنها در صحنه ی پایانی و به مدت زمان چند دیالوگ حضور داشت.
در سوی دیگر در اجرا نیز تعدد شخصیت ها نظم نمایش را کمی برهم زده است و نمایش کیفیتی را که باید داشته باشد، ندارد که بخشی از آن به اجرای بازیگران نیز برمی گردد. بازیگران این نمایش بازی یکدستی از خود ارائه نداده و در یک سطح نیستند و گاه این اختلاف چنان زیاد و فاحش می شود که می توان آن را از نحوه ی بیان دیالوگ ها نیز تشخیص داد. زبانِ قجری که در حالت عادی نیاز به بیانی قوی دارد، در نحوه ی بیان برخی بازیگران چنان گم می شوند که به سختی می توان متوجه جملاتی شد که روی صحنه رد و بدل می گردد.
صحنه ی نمایش نیز متناسب با نام آن یعنی لحظات وضع حمل انتخاب شده است. کارگردان «کمدی زا» در راستای خلق مفهوم مد نظرش که نشان از ظلم به رعیت در همه ی اعصار است و با عوض شدن دوران ها و حکومت ها تغییر نمی کند، دست به خلاقیتی در پایان نمایش زده؛ بدین شکل که در انتهای نمایش و پس از تشویق مخاطبان، بخشی از پشت صحنه ی کار نشان داده می شود و جریان قصه را به سویی دیگر می برد.
«کمدی زا» نمایشی است متشکل از بازیگرانی جوان که سعی کرده اند در این روزهای کرونایی چراغ تئاتر را روشن نگاه دارند و با انرژی و توان مضعف خود و حتی با تجربه ی کم شان در این زمینه موفق شده اند.