کتاب «سینمای عباس کیارستمی»
گشت و گذاری در سینمای کیارستمی
نویسنده: روبرت صافاریان
انتشارات: روزنه
قیمت: 18000 / چاپ اول / 1395
تعداد صفحات: 256
«روبرت صافاریان» در کتاب «سینمای عباس کیارستمی» به این سوال که چرا کتابی درباره کیارستمی نوشته است چنین پاسخ می دهد: « کیارستمی مهم ترین فیلمسازی ایرانی در سطح بین المللی است. فیلمشناسان بسیار معتبری می گویند او سبک و زبان سینمایی خاص خود را به وجود آورده است. در ایران کسانی، آگاهانه یا ناآگاهانه، از سبک او پیروی یا تقلید می کنند و از سبک کیارستمی وار گفتگو می شود. امروز بسیاری از اهالی کشورهای دیگر سینمای ایران و حتی کشور ایران را با او و فیلم های او می شناسند و کتاب ها و مقالات متعددی درباره او به زبان های خارجی نوشته شده است. در مقایسه با حجم انبوه نوشته هایی که به زبان های دیگر درباره کیارستمی وجود دارد، چیز اندکی به زبان فارسی درباره او به نگارش درآمده است، درحالی که دیدگاه های ایرانی درباره او به طور طبیعی بسیار متفاوت از دیدگاه های خارجی هاست. به همین سبب نیاز به تدوین کتاب جامعی درباره ی عباس کیارستمی، که همه دوره های فعالیتش را در بر بگیرد، بدیهی می نماید.»
صافاریان در این کتاب سینمای کیارستمی را به سه بخش تقسیم کرده است: پیش از انقلاب، از انقلاب تا اوائل دهه هشتاد و دهه هشتاد تا امروز. او در بخش نخست به بررسی فیلم های پیش از «مسافر» که اکثرا بی کلام بودند پرداخته، سپس به فیلم «مسافر» می رسد و در ادامه فیلم های آموزشی کیارستمی مانند «دو راه حل برای یک مساله»، «من می تونم» و «رنگ ها» را بررسی می کند. سپس به اولین فیلم بلند وی یعنی «گزارش» می رسد و در پایان جمع بندی کاملی از سینمای کیارستمیِ پیش از انقلاب ارائه می دهد.
در بخش دوم، صافاریان ابتدا کیارستمیِ پیش از جشنواره ها را موشکافی می کند. او از سال 58 و با فیلم «قضیه، شکل اول ... شکل دوم» شروع و با بررسی فیلم های «دندان درد»، «به ترتیب یا بدون ترتیب»، «همسرایان» و «همشهری ها»، به فیلم «اولی ها» در سال 1363 می رسد. پس از آن به بررسی «خانه دوست کجاست»، «مشق شب»، «کلوز آپ نمای نزدیک» و چهارگانه ی «زندگی ادامه دارد» شامل فیلم های «زندگی و دیگر هیچ»، «زیر درختان زیتون»، «باد ما را خواهد برد» و «طعم گیلاس» می پردازد و در نهایت این بخش را با بررسی فیلم « اَ ب ث آفریقا» به پایان می رساند. صافاریان این دوره ی سینمایی کیارستمی را با توجه به نام فیلم ها، فضا و موضوعات پرداخت شده در آنها، سینمای شاعرانه لقب می دهد.
در بخش سوم این کتاب، نویسنده به کیارستمیِ به شهر برگشته می رسد و در این راستا به بررسی فیلم «ده» می پردازد و پس از آن سراغ فیلم های تجربی کیارستمی مانند «شیرین»، «پنج» و «راه ها» می رود. صافاریان در فصل دوازدهم سراغ فیلم های خارجی کیارستمی رفته و «کپی برابر اصل» و «مثل یک عاشق» را مورد بررسی قرار می دهد.
روبرت صافاریان در کتاب «سینمای عباس کیارستمی» با تقسیم بندی درست و موشکافانه، بررسی تک تک فیلم ها و چگونگی ساخت آنها، خواننده را به خوبی به سینمای عباس کیارستمی وارد کرده و دیدی کامل از کارهای این هنرمند به مخاطب ارائه می دهد.
